Διατροφικές δυσκολίες σε καιρό πανδημίας
Διανύουμε μία πρωτόγνωρη περίοδο πανδημίας στην οποία κυριαρχούν η ανησυχία και η αβεβαιότητα για το μέλλον. Από τη μία οφείλουμε να προστατεύσουμε τη δημόσια υγεία τηρώντας τα μέτρα προστασίας που καθορίζουν οι ειδικοί και από την άλλη πρέπει να φροντίσουμε για την οικονομία της χώρας . Η ισορροπία μεταξύ της προστασίας από τον Covid-19 και της διατήρησης της οικονομίας των χωρών που πλήττονται από τον ιό είναι δύσκολο να υπάρξει, ταυτόχρονα όμως είναι απαραίτητη.
Σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο, ο ρόλος της διατροφής είναι πολύ σημαντικός για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και για την πρόληψη της λοίμωξης από τον Covid-19. Συγκεκριμένα μία διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια, ψάρια και δημητριακά ολικής άλεσης μπορεί να μας εφοδιάσει με αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία ενισχύοντας έτσι την άμυνα του οργανισμού απέναντι σε ιογενείς λοιμώξεις. Επίσης, ο περιορισμός της ζάχαρης και του junk food στα πλαίσια μίας ισορροπημένης διατροφής τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα παρέχοντάς μας μεγαλύτερη ασφάλεια απέναντι στον Covid-19.
Παράλληλα, η σημασία της άσκησης στην τόνωση της άμυνας του οργανισμού είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη σε βαθμό που οι γιατροί «συνταγογραφούν» την άσκηση σαν να είναι φάρμακο. Συνεπώς, η ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό και με τη συστηματική άσκηση είναι απαραίτητες συνιστώσες ενός γερού ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο θα μπορέσει να μας προφυλάξει από οποιαδήποτε λοίμωξη. Το ερώτημα που τίθεται σε αυτό το σημείο όμως είναι το εξής: μπορούμε να ακολουθήσουμε τις αρχές μιας ισορροπημένης διατροφής και να ασκηθούμε δεδομένων των περιοριστικών μέτρων που ανακοινώνουν οι κυβερνήσεις;; και αν ναι, ποιες είναι οι δυσκολίες που ανακύπτουν στην προσπάθεια αυτή;
Στη διάρκεια της επαγγελματικής μου πορείας έχω συναναστραφεί με πολλά άτομα διαφορετικών επαγγελματικών ιδιοτήτων. Κάθε φορά προσπαθώ να αφουγκραστώ τις ανάγκες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ανάλογα με το επάγγελμα και τα ωράριά τους προκειμένου να δώσω λύσεις στα εμπόδια που συναντούν στη διατροφική τους προσπάθεια. Οι δυσκολίες που συναντά κανείς προσπαθώντας να τηρήσει ένα πρόγραμμα ισορροπημένης διατροφής και άσκησης είναι ποικίλες και αφορούν κυρίως την έλλειψη χρόνου, την αδυναμία κατανάλωσης φαγητού στη δουλειά, τα άστατα ωράρια εργασίας, τις συχνές μετακινήσεις από πόλη σε πόλη ή ακόμη και στο εξωτερικό στα πλαίσια επαγγελματικών ταξιδιών. Ωστόσο τους τελευταίους μήνες έρχονται να προστεθούν στις προαναφερόμενες δυσκολίες και επιπρόσθετα εμπόδια που οφείλονται στα περιοριστικά μέτρα λόγω της πανδημίας.
Πρόσφατα ένα περιστατικό μου, ανέφερε πως είναι αδύνατον να καταναλώσει τα σνακ που πρέπει στη δουλειά (φρούτο, γιαούρτι, ξηρούς καρπούς) καθώς ο χρόνος που διαθέτει για διάλειμμα είναι ελάχιστος (1-2 λεπτά, ανάλογα με το κοινό που έχει να εξυπηρετήσει) και η διαδικασία της κατανάλωσης φαγητού πλέον είναι πιο χρονοβόρα (η μάσκα και τα γάντια που φοράει θα πρέπει να αποθηκευτούν σε αποστειρωμένο χώρο, θα πρέπει να προετοιμάσει το γεύμα του σε αποστειρωμένες συνθήκες, θα πρέπει να ξαναφορέσει τη μάσκα και τα γάντια). Μόνο και μόνο η σκέψη του τί πρέπει να κάνει για να φάει ένα σνακ είναι αποτρεπτική με αποτέλεσμα το συγκεκριμένο άτομο να μένει νηστικό για περισσότερες από 8 ώρες.
Επιπλέον, ένα ακόμη περιστατικό που έχω αναλάβει τους τελευταίους μήνες αδυνατεί να καταναλώσει φαγητό εν ώρα εργασίας καθώς η δουλειά του αφορά τη διανομή δεμάτων με μηχανάκι. Πώς αυτός ο άνθρωπος θα μπορούσε να φάει έστω ένα φρούτο ή 1 κρακεράκι όντας πάνω σε μηχανάκι, φορώντας μάσκα και γάντια; Κάτι τέτοιο φαντάζει αν όχι αδύνατον τουλάχιστον κουραστικό έως δυσβάσταχτο.
Ακόμη, πολλά είναι τα άτομα που σταμάτησαν να αθλούνται λόγω της επιδημίας, είτε γιατί φοβούνται να μήπως μολυνθούν είτε γιατί τα γυμναστήρια, τα κολυμβητήρια, τα γήπεδα άθλησης λειτουργούν υπό νέους όρους. Αυτοί οι νέοι όροι (όπως η απαγόρευση της χρήσης των αποδυτηρίων, η επίσκεψη στις αθλητικές εγκαταστάσεις κατόπιν ραντεβού, ο περιορισμός των ατόμων στα ομαδικά προγράμματα, ο περιορισμός του ωραρίου λειτουργίας κλπ) περιορίζουν το άτομο που θέλει να ασκηθεί μειώνοντας το αίσθημα ευεξίας που αντλεί από την άσκηση.
Συνεπώς, στις καινούριες συνθήκες που όλοι μας καλούμαστε να προσαρμοστούμε βρισκόμαστε αντιμέτωποι και με τη δυσκολία φροντίδας της υγείας μας μέσω μία ισορροπημένης διατροφής και συστηματικής άσκησης. Η μη φροντίδα της υγείας μας ωστόσο μας καθιστά ευάλωτους στον Covid-19 και γι’ αυτό θα πρέπει εγκαίρως να παρέμβουμε για τη λύση αυτού του προβλήματος.
Η ισορροπημένη διατροφή και η συστηματική άσκηση απαιτούν μεγάλη προσπάθεια και αρκετές θυσίες από πλευράς του ατόμου. Άλλωστε υπάρχει κάτι που μπορούμε να αποκτήσουμε ή να καταφέρουμε χωρίς κόπο; Η απάντηση σαφώς είναι όχι. Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τις επιπρόσθετες δυσκολίες που συναντούν αρκετά άτομα όταν προσπαθούν να ακολουθήσουν ένα ισορροπημένο διατροφικό πλάνο και να ασκηθούν συστηματικά στις σύγχρονες πόλεις όπου οι ρυθμοί της ζωής είναι χαοτικοί και ειδικά στην περίοδο της πανδημίας με τα περιοριστικά μέτρα που προαναφέρθηκαν.
Παρ’ όλ’ αυτά πιστεύω πως σε οποιεσδήποτε συνθήκες, όσο δύσκολες κι αν είναι αυτές, ο άνθρωπος μπορεί να βρει λύση αναφορικά με τη διατροφή και την άσκηση, αρκεί να το θέλει και να το βάζει σε προτεραιότητα στη ζωή του. Συγκεκριμένα, στην τωρινή περίοδο όπου η τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος είναι πιο σημαντική από κάθε άλλη φορά, οφείλουμε να θέτουμε ως προτεραιότητα τη φροντίδα της διατροφής μας και τη συστηματική άσκηση. Μερικά tips που θα μπορούσαν να βοηθήσουν είναι τα εξής:
- Πάρτε εύκολα στην κατανάλωση σνακ όπως αποξηραμένα φρούτα (δαμάσκηνα, σταφίδες, cranberries κλπ), φρούτα που τρώγονται με τη φλούδα αφού τα έχετε πλύνει πολύ καλά (ώστε να μην τρώτε χρόνο στην προετοιμασία και στο κόψιμο) όπως ροδάκινα, μήλα, σταφύλια κλπ,, ατομικές συσκευασίες με κρακεράκια, ατομική συσκευασία με παστέλι ή χαλβά μακεδονικό, ατομικές συσκευασίες με ρυζογκοφρέτες ή καλαμποκοφρέτες. Με την αγορά ατομικών και όχι οικογενειακών συσκευασιών αποφεύγεται τυχόν επιμόλυνση του προϊόντος που δεν καταναλώνετε εκείνη τη στιγμή.
- Προσπαθήστε όσο είναι δυνατόν να κάνετε ένα επαρκές διάλειμμα στη δουλειά σας ώστε να προλάβετε να φάτε.
- Ακόμη και αν δεν μπορέσετε να καταναλώσετε τα γεύματα που πρέπει στη δουλειά σας, φροντίστε να τα έχετε στην τσάντα σας ούτως ώστε όταν τελειώσετε τη δουλειά σας, να αφιερώσετε ένα πεντάλεπτο για την κατανάλωσή τους. Πολύ βοηθητικός είναι ο εξής κανόνας: το γεύμα που δεν πρόλαβα να φάω στην ώρα του, πρέπει να το φάω με την πρώτη ευκαιρία.
- Μην αποφεύγετε τη γυμναστική εξαιτίας του φόβου της μετάδοσης του Covid-19. Εάν το γυμναστήριο (ή η οποιαδήποτε αθλητική εγκατάσταση) τηρεί τους κανόνες προστασίας (προγραμματισμός της άσκησης με ραντεβού, χρήση ατομικής πετσέτας για τα όργανα, καθαριότητα των οργάνων μετά από κάθε χρήση, χρήση μάσκας από το προσωπικό κλπ) δεν έχετε να φοβάστε τίποτα. Η θωράκιση του ανοσοποιητικού σας μέσω της άσκησης είναι η μεγαλύτερη επένδυση που μπορείτε να κάνετε αυτήν την περίοδο προκειμένου να προφυλαχτείτε από τον ιό. Άλλωστε, η λύση δεν είναι να κλειστούμε στο σπίτι και να τελειώσει η ζωή μας εδώ. Αντιθέτως, με τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης οφείλουμε να φροντίσουμε για τη βέλτιστη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος μέσω διατροφής αλλά και άσκησης.
Καταληκτικά, ο φόβος είναι ο χειρότερος σύμμαχος της υγείας μας, δεδομένου ότι οδηγεί σε εξασθένιση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Όσοι καταφέρουν να κρατήσουν την ψυχραιμία τους και να μη χάσουν την ελπίδα τους σε αυτήν την περίοδο θα βγουν νικητές! Και ελπίδα υπάρχει, καθώς η διατροφή και η άσκηση είναι παράγοντες που βρίσκονται υπό το δικό μας έλεγχο, υπό τη δική μας ευθύνη. Ο μόνος που μπορεί να μας εμποδίσει από το να τρεφόμαστε ισορροπημένα και να ασκούμαστε συστηματικά είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. Είναι δική μας ευθύνη και υποχρέωση να φροντίσουμε την υγεία μας και να θωρακίσουμε το ανοσοποιητικό μας μέσω διατροφής και άσκησης.
Συνεπώς, η σωστή διατροφή και η συστηματική άσκηση αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της σωματικής και ψυχικής υγείας και γι’ αυτό θα πρέπει να τίθενται πάντα σε προτεραιότητα από τον ίδιο μας τον εαυτό, από μας για εμάς!